Header Ads

ကေလး ေတြ ဆုိးတယ္ ၊ထိန္း မႏုိင္ဘူး တဲ့လား


ေခတ္ဘုန္းသစ္
ေမေမ တုိ႔ေရ..ကေလး ရွိတဲ့ အိမ္တုိင္းလိုလိုမွာ တစ္နွစ္ခြဲ နွစ္ႏွစ္ေလာက္က စၿပီးေတာ့ ကေလးေတြ ဂ်စ္တုိက္တာ ၊ ဂ်ီက်တာ၊ ေၿပာစကား နားမေထာင္တာေတြကို ၾကံရစၿမဲပါ။ အဲဒီ့ အခါမွာ ကေလးနဲ႔ မိဘ ၾကားမွာ တုိက္ပြဲေလးေတြ စလာရေတာ့တာပါပဲ။ ကေလးတုိ႔ ဂ်စ္တုိက္လာတယ္၊ ဂ်ီက်လာတယ္။ ေၿပာလုိ႔ ဆုိလုိ႔ မေကာင္းဘူး ဆုိတာဟာ တကယ္ေတာ့ မိဘ (လူၾကီး) ဘက္ က ၿမင္ တဲ့ အၿမင္ပါပဲ။
ဒီအရြယ္ တစ္နွစ္ကေန သံုးနွစ္အရြယ္ဟာ ကေလးတုိ႔ရဲ႔ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာခံစားခ်က္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတဲ့ အခ်ိန္မုိ႔လို႔ ကေလးတုိင္းလိုလို ေၿပာရခက္၊ ဂ်ီက်တတ္ၾကပါတယ္။ ကၽြန္မတုိ႔ လူေတြ ရဲ႔ ဦးေႏွာက္ ဟာ ဘယ္ဘက္ နဲ႔ ညာဘက္ၿခမး္ ဆုိၿပီးေတာ့ ႏွစ္ၿခမး္ ရွိပါတယ္။ ညာဘက္ၿခမး္က ေဒါသထြက္တာ၊ ေပ်ာ္တာ ၊၀မး္နည္း တာ စတာေတြ ကို ခံစား တတ္တာေတြကိုလုပ္တယ္။ေဒါသထြက္ရင္ မ်က္ နွာ ကြက္ကနဲပ်က္တာ၊ ၀မ္းသာရင္ မ်က္နွာေလးက လင္း ကနဲၿဖစ္သြားတာ စတဲ့ ( Facial Expression) ေတြကိုလည္း ဦးေနွာက္ ညာဘက္ ၿခမ္းပုိင္းကလုပ္ပါတယ္။ ေဒါသထြက္ရင္ အသံကေဒါသသံပါလာတာ အသံၿမန္လာစူးလာတာ၊ ေပ်ာ္ရင္ အသံက ေပ်ာ္တဲ့ အသံ ေပါက္လာတာ (Tone of Voice) ဒါေတြကိုလည္း ဦးေႏွာက္ညာဘက္ၿခမး္ ကလုပ္ပါတယ္။
ကၽြန္မတုိ႔ ရဲ႔ ဦးေနွာက္ ဘယ္ဘက္ၿခမး္ကေတာ့ အက်ိဳးနဲ႔ အေၾကာင္း( Logical thinking)ေတြးေခၚ စဥ္းစားတဲံ့အလုပ္ ၊ နာမည္ တပ္တဲ့ အလုပ္ ေတြကိုုုုုုုုု လုပ္ပါတယ္။ ဒီေလာက္ ဆုိရင္ ခံစားမွဳ နဲ ပါတ္သတ္ ၿပီးေတာ့ ဦးေနွာက္နွစ္ၿခမ္း မွာ ဘယ္အပုိင္းကုိ ဘာေတြကို လုပ္တယ္ ဆုိတာကို ေမေမ တုိ႔အၾကမ္း အားၿဖင့္ သေဘာ ေပါက္ ေလာက္ပါၿပီ။
ကေလးတုိ႔ ရဲ႔ ဦးေနွာက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမွဳ အရ အထူးသၿဖင့္ ေမြးစကေန သံုးနွစ္ေလာက္ အတြင္းမွာ ကေလးတုိ႔ဟာ ညာဘက္ ဦးေနွာက္ အၿခမ္းက ၊ ဘက္ဘက္ ဦးေနွာက္အၿခမ္းထက္ အရင္ စတင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးပါတယ္။ ဘယ္ဘက္ အၿခမ္းက ေကာင္းေကာင္း မဖြံၿဖိဳးေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူတုိ႔ ဟာ ေဒါသထြက္ရင္ ေဒါသထြက္ တာကို စကားလံုးနဲ႔ မေဖာ္ၿပတတ္ေသးဘူး။ မထိန္းသိမ္းတတ္ေသးဘူး။ စိတ္တုိလာ ရင္ ကန္ေၾကာက္မယ္၊ ေအာ္ဟစ္မယ္၊ ကုိယ္ကုိ ၾကမ္းၿပင္ေပၚလိွမ့္ခ်မယ္။ ေပ်ာ္ရင္ ထခုန္မယ္။ ဒါ ေတြကို အကနု္႔သတ္ အဆီးတားမရွိသူတို႔ လုပ္တတ္ၾကပါတယ္။
ေၿပာဆုိရင္ မေၿပာဘူး။ လူစိမ္းနဲ႔ ေတြ႔ရင္ လည္း ႏွဳတ္ဆက္ခ်င္မွ နွဳတ္ဆက္မယ္။ နွုတ္မဆက္လုိ႔ ရုိင္းပါလား ဆုိတာကို သူတုိ႔ ဘယ္လုိ မွ နားကုိ မလည္ ႏုိင္ေသးပါဘူး။ သူတုိ႔ ေၿပာခ်င္ ရင္ ေၿပာမယ္။ မေၿပာခ်င္ ရင္ မေၿပာဘူး ။စိတ္ခံစားခ်က္ အတုိင္း လုိက္တတ္ၾကပါတယ္။ အဲလိုပဲ တစ္ေနရာ ကို ကေလးနဲ႔ အတူတူ လမ္းေလွ်ာက္သြားခ်ိန္မ်ိဳးမွာ သူတုိ႔ စိတ္၀င္စားတာကုိ ေတြ႔ရင္ အၾကာၾကီးရပ္ၾကည့္ခ်င္ ၾကည့္ေနမွာပဲ။ အဲလို ရပ္ၾကည့္ေနလို႔ သြားစရာ ရွိတာေတြ ေနာက္က်ကုန္မယ္ လုိ႔ လူၾကီးက ဘယ္ေလာက္ေၿပာေၿပာ သူတုိ႔ နားမလည္နုိင္ေသးပါဘူး။ အက်ိဳးအေၾကာင္းကုိ နာလည္ ႏုိင္တဲ့ဦးေနွာက္ဘယ္ဘက္အၿခမး္ မဖြံ႔ၿဖိဳးေသးလု႔ိပါပဲ။
ဒီအရြယ္မွာ အေကာင္းဆံုး ကေလးၿပဳစုေစာင့္ေရွာက္နည္းကေတာ့ ကေလး နဲ႔ တုိက္ရိုက္ ၿပသနာ ၿဖစ္ႏုိင္တဲ့ အၿပဳမူ မ်ိဳးကုိ လူၾကီးက ေရွာင္ရပါမယ္။ ဥပမာ- ကားနဲ႔ ခရီး ၾကာၾကာသြားတဲ့ အခါမ်ိဳးမွာ ကေလး ပ်င္းရင္ ဂ်ီမက်နုိင္ေအာင္လုိ႔ ကေလးမပ်င္းေအာင္ ( ကစားစရာ၊ ပုံဆြဲစာအုပ္ စတာေတြကုိယူသြားတာမ်ိဳး) ကုိယ့္ကားနဲ႔ ကုိယ္ဆုိရင္ လမ္းမွာ ခဏရပ္တာမ်ိဳးပါ။ အဲလိုပဲ ကေလး ကုိ အိပ္ခ်ိန္၊ စားခ်ိန္ မွန္ေအာင္ေလ့က်င့္ ေပးတာ၊ သူမႏွုတ္ဆက္ခ်င္တဲ့ တစိမး္ကုိ အတင္း မႏွဳတ္ဆက္ခုိင္းတာ၊ အယဥ္အေက်း စကား ေတြကုိ ကေလး မေၿပာခ်င္တုိင္း အတင္း မေၿပာခုိင္းရပါဘူး။ အေရးၾကီးဆံုး အရာက ကေလး ဘာလုပ္လုပ္ ေပ်ာ္ဖုိ႔ပါ။ ကေလး ေပ်ာ္ ဖုိ႔ အေရးၾကီးပါတယ္။ ကုိယ္လိုခ်င္တဲ့ ၿဖစ္ခ်င္တဲ့ အရာကို ကစားရင္းနဲ႔ ကေလးတုိ႔ကို မသိမသာ သင္ေပးရပါမယ္။ (ဒီအရြယ္ကေလးေတြကုိ စည္းကမး္ဘယ္လုိ ေပးရမယ္ ဆုိတာကို ေပ်ာ္စရာေကာင္းတဲ့ စည္းကမး္ ဆုိတဲ့ နာမည္ နဲ႔ ကၽြန္မ ေရးထားဖူးပါတယ္။ )
ကေလးတုိ႔ ဟာ ဂ်ီ က်လာၿပီ။ ေအာ္ဟစ္လာ ၿပီ ၊ ေသာင္းက်န္းလာၿပီ ဆုိရင္ေတာ့ လူၾကီးတုိ႔ဟာ ကေလး နဲ႔ အၿပိဳင္လုိက္ၿပီးေတာ့ စိတ္ဆုိး ၊ စိတ္တုိ၊ ေအာ္ဟစ္၊ ဆူပူ ၊ရိုက္ႏွက္တာ မ်ိဳး မလုပ္ရပါဘူး။ သူတုိ႔ အၾကီးအက်ယ္ ေသာင္းက်န္း ၿခင္းဟာ သူတုိ႔ ဦးေနွာက္ ညာဘက္ၿခမ္း အလြန္တရာ အလုပ္လုပ္ေနၿခင္းပါ။ ေဒါသထြက္၊ စိတ္တုိေနတဲ့ စိတ္ကေလး ေၿပေပ်ာက္သြားေအာင္လုိ႔ သူတုိ႔ ကုိေပြ႔ဖက္ ရပါမယ္။ သူတုိ႔ ခံစား ေနတာကုိ နားလည္ တဲ့ အေၾကာင္းကုိ အထိအေတြ႔ (ေပြ႔ဖက္ၿခင္း၊ ေက်ာေလးသပ္ေပးၿခင္း) နဲ႔ စိတ္ေၿပတဲ့ အထိ လုပ္ေပးရပါမယ္ ။ စိတ္ေလး ေအး ခ်မး္သြားတဲ့အ ထိ ေခ်ာ့ၿမဴပြတ္သပ္ေပးပါ။ ၿပီးၿပီ ဆုိေတာ့မွ ေအးေအးေဆးေဆး ကေလးကုိ ေၿပာၿပရပါမယ္။ ဒါမွ မဟုတ္ အာရုံလႊဲေပးရပါမယ္။
ကေလးတုိ႔ဟာ ေမေမ ဒါ ဘာေၾကာင့္ ဒီလုိ ၿဖစ္တာလဲ။ ဘာေၾကာင့္ ကားက သြား တာလဲ။ ဘာေၾကာင့္ ထမင္း က မ၀ါဘဲ ၿဖဴေနတာလဲ ဆုိတဲ့ လူၾကီးစိတ္ညစ္ဖြယ္ေကာင္းေအာင္ ေမးလာၿပီ ဆုိရင္ေတာ့ သူတုိ႔ ဦးေနွာက္ ဘယ္ဘက္ၿခမး္ (အက်ိဳးအေၾကာင္းကုိ နားလည္ တဲ့အၿခမ္း) ဖြံ႔ၿဖိဳးလာပါၿပီ။ ကၽြန္မတုိ႔ ရဲ႔ ဦးေနွာက္ ဟာ ေမြးကတည္း က ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီး ပါလာတာမဟုတ္ပါဘူး ။ ကေလးတုိ႔ ဦးေႏွာက္ဖြ႔႔ံၿဖိဳးဖုိ႔အတြက္ ကၽြန္မတုိ႔ဟာ ကေလးတို႔ကို ေလ့က်င့္ ေပးဖုိ႔ လုိပါတယ္။ ကေလးဦးေနွာက္ဖြံ႔ၿဖိဳးဖုိ႔ အတြက ္အေ၇းၾကီးဆံုးအရာ က ေပ်ာ္ရႊင္မွဳနဲ႔ ခ်စ္ၿခင္းေမတၱာပါ။
အခု လိမ္မာတယ္ ၊ အသိရွိတယ္ လုိ႔ ေၿပာၾကတဲ့ ကၽြန္မရဲ႔ ရွစ္နွစ္သား သားၾကီး ၾသရသ ငယ္ငယ္တံုးက ဆုိရင္ ဘယ္ သူ႔ကုိ မွ လမ္းေတြ႔ရင္ ႏွဳတ္ဆက္ခုိင္းလို႔ မရပါဘူး။ သူ႔ကုိ ခ်စ္စရာေလး မုိ႔လို႔ ခ်စ္လုိ႔ ၾကည့္ရင္ သူစိတ္အေႏွာက္ယွက္ၿဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒီကာလ (တစ္နွစ္ကေန သံုးနွစ္အတြင္း) မွာ ကၽြန္မဟာ သား တစ္မ်က္နွာကို ပဲ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ထိန္းေက်ာင္းခဲ့ရတာပါပဲ။
ကၽြန္မတုိ႔ ကေလးေတြ လိမ္မာ၊ထူးခၽြန္ဖုိ႔ ဆုိတာဟာ ဘ၀တစ္သက္တာ လံဳးအတြက္ ကၽြန္မတုိ႔ က မ်ိဳးေစ့ခ်ေပး ရမွာပါ။ ဒီကာလေလး တစ္ခုတည္းမွာ လူၾကီးကို ေၾကာက္လုိ ႔ လိမ္မာ ရတဲ့။ လူလိမ္မာေလးေတြ မၿဖစ္ေစခ်င္ပါဘူး။ ကေလးတုိ႔ရဲ႔ စိတ္ ပိုင္းဆုိင္ရာ ကို ထိခိုက္ေစမယ့္ အၿပဳ အမူ၊ အေၿပာအဆုိမ်ိဳး ကို အထူးသၿဖင့္ ေရွာင္ရွားၾကဖုိ႔ ကၽြန္မ တုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္ ရွင္။ ကၽြန္မ အေနနဲ႔ကေတာ့ ဆုိးတဲ့ ကေလး ဆုိတာကုိ ဘယ္တံုးကမွ မေတြ႔ဘူးခဲ့ပါဘူး။ ကေလးမ်ားဟာ မဆုိးပါဘူး။ ကေလးရဲ႔ကမၻာ၊ ကေလးအေတြး၊ ကေလးရဲ႔ အၿမင္ကုိ လူၾကီး ေတြက ၀င္မၾကည့္၊ ၀င္မေတြး ေပးနုိင္ၿခင္းဟာ ကေလး ေတြကို ဆုိးတယ္ လုိ႔ ထင္ ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းပါ ။
#credit_ေခတ္ဘုန္းသစ္
Ref:The Whole Brain by Danial J Siegel
2.Family Discipline by Nancy Sander

The Now News Journal
28.4.2017 (Friday)

No comments:

Powered by Blogger.